Περικλέους Επιτάφιος: τα σχολικά κείμενα στο διαδίκτυο - ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

Περικλέους Επιτάφιος: κείμενο στο πρωτότυπο, εισαγωγή και ερμηνευτικές σημειώσεις.

Περικλέους Επιτάφιος σε νεοελληνική μετάφραση του Άγγελου Βλάχου.

Επίμετρο-παράλληλα κείμενα.

Φόρμα Γουγλ για την Εισαγωγή στον Θουκυδίδη







ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1

ΠΕΡΙΚΛΗΣ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ – ΜΠΑΡΑΚ ΟΜΠΑΜΑ

Ο λόγος τους στου Αθηναίους τότε και σήμερα

Ομοιότητες και διαφορές

Ι. Υπάρχουν τριών ειδών ρητορικοί λόγοι κατά τον Αριστοτέλη, οι συμβουλευτικοί, οι δικανικοί και οι επιδεικτικοί (πανηγυρικοί).

Οι συμβουλευτικοί είναι λόγοι πολιτικοί που εκφωνούνται στις συνελεύσεις του λαού. Μ' αυτούς παρέχονται συμβουλές για το μέλλον. Ο ρήτορας προτρέπει ή αποτρέπει τον λαό με σκοπό την επίτευξη του συμφέροντος ή την αποφυγή πολιτικών σφαλμάτων. Δικανικοί λόγοι είναι οι εκφωνούμενοι στα δικαστήρια και αφορούν πράξεις που τελέστηκαν στο παρελθόν. Είναι κατηγορίες ή απολογίες και έχουν σκοπό την απόδειξη της ενοχής ή της αθωότητας του κατηγορουμένου με βάση τον νόμο και το αίσθημα του δικαίου. Επιδεικτικοί ή πανηγυρικοί λόγοι, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι επιτάφιοι, ήσαν οι εκφωνούμενοι σε διάφορες εορτές και συγκεντρώσεις. Με τους λόγους αυτούς εγκωμιάζονται ή επικρίνονται πράξεις και πρόσωπα του παρόντος με συχνές αναδρομές στο παρελθόν και προβλέψεις του μέλλοντος.

ΕΡΩΤΗΣΗ 1. Σε ποιο από τα παραπάνω είδη ανήκει ο λόγος που εκφώνησε ο Περικλής;

2. Σε ποιο από τα παραπάνω είδη ανήκει ο λόγος που εκφώνησε ο Μπάρακ Ομπάμα;

ΙΙ. Οι αρχαίοι έβλεπαν κάθε είδος του λόγου σαν ζωντανόν οργανισμό που έχει μέλη (αρχή, μέση και τέλος) αρμονικά δεμένα μεταξύ τους, ώστε ν' αποτελούν αδιάσπαστη ενότητα. Η γενική αυτή αντίληψη εφαρμόζεται και στον ρητορικό λόγο. Τα κύρια μέρη, στα οποία ο ρήτορας ταξινομεί το απαραίτητο υλικό για τη συγκρότηση του κειμένου, είναι το προοίμιον, η διήγησις, η πίστις (απόδειξη) και ο επίλογος.

ΕΡΩΤΗΣΗ 3: Ακολουθούν την ίδια δομή με τους ρητορικούς λόγους οι ομιλίες του Περικλή και του Μπάρακ Ομπάμα; Ποιο είναι το προοίμιο στην κάθε ομιλία; Υπάρχει διήγηση;

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΟΜΠΑΜΑ - ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Γεια σου, Ελλάδα! (Χειροκρότημα). «Γειά σας» ! (στα ελληνικά) «Καλησπέρα!» (στα ελληνικά) στην κυβέρνηση και το λαό της Ελλάδας - συμπεριλαμβανομένου του Πρωθυπουργού Τσίπρα, τον οποίο θα ήθελα να ευχαριστήσω για τη συνεργασία του και για την παρουσία σας εδώ, μαζί με τόσους πολλούς νέους ανθρώπους, το μέλλον της Ελλάδας - Θέλω να σας ευχαριστήσω για τη θερμή και γενναιόδωρη υποδοχή σας .
Όπως πολλοί από εσάς γνωρίζετε, αυτό είναι το τελευταίο μου ταξίδι στο εξωτερικό ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, και ήμουν αποφασισμένος, στο τελευταίο ταξίδι μου, να έρθω στην Ελλάδα - εν μέρει επειδή έχω ακούσει για τη θρυλική φιλοξενία του Ελληνικού λαού - την «φιλοξενία» (στα ελληνικά). (Χειροκρότημα). Εν μέρει γιατί ήθελα να δω την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα. Αλλά και γιατί ήρθα εδώ με ευγνωμοσύνη από όλους για όσα η Ελλάδα - "Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας"¹- έχει δώσει στην ανθρωπότητα δια μέσου των αιώνων.
Οι καρδιές μας έχουν συγκινηθεί από τις τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, το πνεύμα μας έχει διευρυνθεί από τις ιστορίες του Ηροδότου και του Θουκυδίδη. Η κατανόησή μας για τον κόσμο και τη θέση μας σε αυτό έχει επεκταθεί από τον Σωκράτη και τον Αριστοτέλη.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες για την φιλία τόσων υπερήφανων Έλληνο-Αμερικάνων. Στην πατρίδα μου το Σικάγο - (Χειροκρότημα) - μπορείτε να τους βρείτε στη Greektown, με τις φουστανέλλες τους. (Γέλια.) Και μαζί, έχουμε γιορτάσει την Ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας στο Λευκό Οίκο. Είχαμε και σπανακόπιτα και ούζο. (Γέλια.) Έλληνο-Αμερικανοί έχουν υπηρετήσει στο στρατό για να διατηρήσουμε τη χώρα μας ελεύθερη. Ελληνο-Αμερικανοί έχουν συστρατευθεί με τον Δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για να γίνουμε πιο δίκαιοι. Έλληνες ή Αμερικανοί, όλοι πανηγυρίζουμε για τον Γιάννη Αντετοκούμπο - (Χειροκρότημα) - ο οποίος φαίνεται ότι γίνεται όλο και καλύτερος κάθε χρόνο. Και αν κάποιος αναζητά ένα παράδειγμα για το κοινό πνεύμα μας, την αντοχή μας, δεν χρειάζεται να ψάξει πέρα ​​από την πόλη της Νέας Υόρκης, κοντά στο Ground Zero, όπου η ελληνική ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που ήταν σε ερείπια, είναι τώρα έχει υψωθεί και πάλι.
Πάνω απ 'όλα, είμαστε υπόχρεοι στην Ελλάδα για το πιο πολύτιμο από τα δώρα - η αλήθεια, η κατανόηση ότι ως άτομα με ελεύθερη βούληση, έχουμε το δικαίωμα και την ικανότητα να κυβερνήσουμε τον εαυτό μας. (Χειροκροτήματα.) Γιατί εδώ ήταν, 25 αιώνες πριν, στους βραχώδεις λόφους αυτής της πόλης, που προέκυψε μια νέα ιδέα. Η «Δημοκρατία» (στα ελληνικά). (Χειροκρότημα). Το «κράτος» (στα ελληνικά) - η δύναμη, το δικαίωμα να διοικεί - έρχεται από τον «Δήμο» (στα ελληνικά) - τους ανθρώπους. Η ιδέα ότι είμαστε πολίτες - όχι υπηρέτες, αλλά διαχειριστές της κοινωνίας μας. Η έννοια της ιδιότητας του πολίτη - που έχει και δικαιώματα και τις ευθύνες. Η πίστη στην ισότητα ενώπιον του νόμου - όχι μόνο για λίγους, αλλά για τους πολλούς, όχι μόνο για την πλειοψηφία, αλλά και τη μειονότητα. Αυτές είναι έννοιες που γεννήθηκαν σε αυτό το βραχώδες έδαφος.
Φυσικά, οι πρώτες μορφές της δημοκρατίας εδώ στην Αθήνα απείχαν πολύ από το τέλειο - ακριβώς όπως οι πρώιμες μορφές της δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες απείχαν πολύ από το τέλειο. Τα δικαιώματα της αρχαίας Αθήνας δεν είχαν επεκταθεί και σε γυναίκες ή σε σκλάβους. Αλλά ο Περικλής εξηγούσε, «το Σύνταγμα μας ευνοεί τους πολλούς και όχι τους λίγους ... αυτός είναι ο λόγος που ονομάζεται δημοκρατία."
Οι Αθηναίοι γνώριζαν επίσης ότι, όσο ευγενείς να είναι, οι ιδέες από μόνες τους δεν ήταν αρκετές. Για να έχουν νόημα, οι αρχές πρέπει να κατοχυρώνονται με τους νόμους και να προστατεύονται από θεσμικά όργανα, και να προωθούνται μέσω της συμμετοχής των πολιτών. Και έτσι συγκεντρώνονταν σε μια μεγάλη συνέλευση για να συζητούν και να αποφασίζουν κρατικές υποθέσεις, με κάθε πολίτη να έχει το δικαίωμα να μιλήσει, δίνοντας την ψήφο τους με ανάταση των χεριών, ή επιλέγοντας ένα βότσαλο - λευκό για ναι, μαύρο για όχι. Νόμοι χαραγμένο σε πέτρα για να τους βλέπουν όλοι και να τους τηρούν. Δικαστήρια, με πολίτες για ενόρκους, για να τηρούνται οι νόμοι αυτοί.
Οι πολιτικοί δεν ήταν πάντα ευχαριστημένοι επειδή μερικές φορές οι πέτρες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προγραφή, για να εξορίσουν όσους δεν συμπεριφέρονταν σωστά. Αλλά σε όλες τις χιλιετίες που ακολούθησαν, συχνά επικράτησαν διαφορετικές απόψεις για της εξουσίας και την διακυβέρνηση. Σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, έχουν υπάρξει εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να χειριστούν τη δημοκρατία, ότι δεν μπορεί να χειριστούν την αυτοδιάθεση, ότι πρέπει να τους λένε τι να κάνουν. Ότι ένας κυβερνήτης πρέπει να διατηρήσει την τάξη με τη βία ή τον εξαναγκασμό ή με σιδηρά πυγμή. Υπήρξε μια διαφορετική έννοια της κυβέρνησης που λέει ότι η δύναμη τα κάνει όλα σωστά, ή ότι η ανεξέλεγκτη εξουσία μπορεί να περάσει μέσα από την κληρονομικότητα. Υπήρχε η πεποίθηση ότι ορισμένοι είναι ανώτεροι λόγω της φυλής ή της πίστης ή της εθνικότητας, και αυτές οι πεποιθήσεις συχνά χρησιμοποιήθηκαν για να δικαιολογήσουν την κατάκτηση, την εκμετάλλευση και τον πόλεμο.
Αλλά μέσα από όλη αυτή την ιστορία, η φλόγα που άναψε πρώτα εδώ στην Αθήνα ποτέ δεν πέθανε. Τελικά τροφοδοτήθηκε από έναν μεγάλο Διαφωτισμό. Πήρε αέρα από τους ιδρυτές της Αμερικής, οι οποίοι δήλωσαν ότι «Εμείς, οι άνθρωποι»² θα διοικούμε, ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και προικισμένοι από τον Δημιουργό μας με ορισμένα αναφαίρετα δικαιώματα.

1«αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας»: στίχος του Οδυσσέα Ελύτη από το Άξιον Εστί 

2Αναφορά στο Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο αρχίζει με τις λέξεις «Εμείς, ο Λαός των Ηνωμένων Πολιτειών»