Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017

Ιλιάδα: ζωγραφίζοντας ασπίδες


Μερικές από τις ασπίδες που ζωγράφισαν οι μαθητές της Β' τάξης του Μουσικού Γυμνασίου Βέροιας με αφορμή την κατασκευή της ασπίδας του Αχιλλέα στο μάθημα της Ιλιάδας.

Τετάρτη 15 Μαρτίου 2017

afterschool bar: Κρεόντας vs Αντιγόνη (Β' Επισόδειο)

Πηγή: afterschool bar: Divided we fall: Κρεόντας vs Αντιγόνη (και... Ισμή...:

Ακριβώς επειδή η β΄ - ειδικά -και η γ΄σκηνή του β΄επεισοδίου  αποτελούν
την κορύφωση της τραγωδία του Σοφοκλή, δεν θα αναφερθώ σ' αυτές πολύ, κι
ας φαίνεται οξύμωρο. Αντ' αυτού θα  αφήσω την εικόνα να μιλήσει και θα
τις παραθέσω όπως παρουσιάζονται σε δυο θεατρικές παραστάσεις (Στο
Θέατρο Δελφών το 2002 και  στο Θέατρο Δωδώνης το 1995) και στην ταινία
του Γιώργου Τζαβέλλα.


Ως προς την β' σκηνή να πω μόνο ότι είναι εκείνη στην οποία εκφράζεται μέσω της σύγκρουση των δύο βασικών ηρώων ο προβληματισμός του συγγραφέα και εκείνη εξαιτίας της οποίας το έργο είναι διαχρονικό και πολυεπίπεδο.


Σ΄αυτήν τη σκηνή πιο συγκεκριμένα:
1)Η Αντιγόνη εξελίσσεται σε υποστηρικτή της παράδοσης προκρίνοντας τους "πάτριους νόμους"
2) Η Αντιγόνη εξελίσσεται ταυτόχρονα σε σύμβολο επανάστασης και
αγνού/νεανικού/αναρχικού ιδεαλισμού στρεφόμενη ενάντια σε μια αυταρχική
εξουσία.
3) Η Αντιγόνη εξελίσσεται σε πρόδρομο της πολιτικής σκέψης του Λοκ και
του Μοντεσκιέ αναφορικά με την υποχρέωση των ανθρώπων να εξεγείρονται
ενάντια σε μια τυραννική κυβέρνηση
4) Η Αντιγόνη εξελίσσεται σε πρόδρομο του φεμινιστικού κινήματος, όχι
μόνο επειδή εξεγείρεται ενάντια στον Κρέοντα αλλά επειδή στον αγώνα
λόγων μεταξύ τους υπερισχύει με άνεση, μεταφέροντας την κουβέντα στο
δικό του γήπεδο και αποστομώνοντάς τον εντός έδρας.
5) Η Αντιγόνη εξελίσσεται σε πρόδρομο του χριστιανισμού μέσω στης
γνωστής φράσης "δεν γεννήθηκα να μοιράζομαι το μίσος αλλά την αγάπη".
6) Η περίπτωση της Ισμήνης, η οποία κατηγορείται και καταδικάζεται άκριτα και επιπόλαια από τον Κρέοντα
κάνει φανερό ότι σε ένα αυταρχικό καθεστώς κανείς δεν μπορεί να
αισθάνεται ασφαλής. Συνεπώς ο ενδοτισμός δεν είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος σε
καμία περίπτωση (τα ακούς, κυρία Μέρκελ;)
7) Γίνεται αναφορά στην λεγόμενη "σιωπηλή πλειοψηφία" μέσω του
διστακτικού να πάρει θέση υπέρ της Αντιγόνης μολονότι συμφωνεί μαζί της
Χορού.
8) Η Αντιγόνη με τη θανατολαγνεία της
(εξαιτίας των συμφορών της) προετοιμάζει τον Σοπενάουερ και τον
πεσιμισμό ως φιλοσοφική θεωρία.
 Στη γ' σκηνή γινόμαστε μάρτυρες της ηρωικής μεταστροφής της Ισμήνης
(πολλοί την θεωρούν επιφανειακή, αλλά δεν βλέπω το λόγο γιατί να
αμφισβητήσουμε την όψιμη γενναιότητα της κοπέλας) και την  "άμιλλα"
θανάτου μεταξύ των δυο αδερφών που, τουλάχιστον κατ' "εμέ αποκαθιστούν
τη σχέση τους. Οι επιθέσεις και οι ειρωνείες της Αντιγόνης δεν είναι
για την Ισμήνη αλλά για τον Κρέοντα  που παρακολουθεί έκπληκτος την
στιχομυθία και δεν έχουν σκοπό μόνο να αποθαρρύνουν την Ισμήνη από το να
την ακολουθήσει στο θάνατο αλλά κυρίως να την "αθωώσουν" από την
κατηγορία  γλυτώνοντας τη τη ζωή.
 
Τέλος στη γ' σκηνή, γίνεται η πρώτη αναφορά στον Αίμονα, αρραβωνιαστικό
της Αντιγόνης και γιο του Κρέοντα, κι έτσι προετοιμάζεται και
προοικονομείται η εμφάνισή του στη συνέχεια του δράματος.
Αυτά, πάμε να δούμε τώρα τα αποσπάσματα που προανήγγειλα.

Τρίτη 14 Μαρτίου 2017

afterschool bar: Ασπιδοποιΐα

afterschool bar: Ασπιδοποιΐα: Νομίζω πως είναι παράδοση πια μεταξύ των φιλολόγων που διδάσκουν έπος στο Γυμνάσιο να αναθέτουν δύο συγκεκριμένες στους μαθητές τους: στην μεν Α' Γυμνασίου την κατασκευή της σχεδίας του Οδυσσέα, στη δε Β' την απεικόνιση της ασπίδας του Αχιλλέα.....

Τετάρτη 8 Μαρτίου 2017

Μάνος Δανέζης - Στο δρόμο της συνειδητότητας -Διάλεξη (Φεβρουάριος 2017)


Ένα παλαιό ερώτημα το οποίο αναμένει μια σύγχρονη απάντηση είναι το: «Με ποιον τρόπο η Επιστήμη έχει την δυνατότητα να επιδρά θεμελιακά στην αλλαγή ενός Πολιτισμικού Ρεύματος;».
Ποια είναι η άμεση σύνδεση της νέας επιστημονικής πραγματικότητας με την ανθρώπινη καθημερινότητα; Ποιο ρόλο παίζουν οι νέες επιστημονικές αντιλήψεις για την έννοια της
ύλης, και σε προέκταση της υλικής πραγματικότητας, στο επίπεδο της Κοινωνικής συγκρότησης και της Θεολογίας; Μια Επιστημονική και Τεχνολογική ανάπτυξη χωρίς ηθική, έχει τη δυνατότητα
να προωθήσει την ανάπτυξη ενός Νέου Ανθρωποκεντρικού Πολιτισμού; Ποιο ρόλο παίζει η εσωτερική πνευματική ανασυγκρότηση των ανθρώπων στην δυνατότητα συμμετοχής τους στον δύσκολο δρόμο της συγκρότησης ενός Νέου Πολιτισμικού ρεύματος, και ποια είναι η συμμετοχή των Νέων Επιστημονικών Ιδεών στην επίτευξη αυτού του δύσκολου δρόμου;
Τα προηγούμενα και πολλά περισσότερα ερωτήματα θα είναι το θέμα της
συζήτησής μας. Και μην ξεχνάμε αυτό που τόνισε ο Carl Jung «Η ορθολογική μας στάση θέλει να μας κάνει να πιστεύουμε ότι μπορούμε να κάνουμε θαύματα με τις οργανώσεις, με την επιβολή νέων νόμων, ή με παρόμοιες καλοπροαίρετες επινοήσεις. Αλλά, στην ουσία, το πνεύμα του Πολιτισμού μπορεί να αναθεωρηθεί μόνο με μια αλλαγή στη στάση του ατόμου».
Μάνος Δανέζης
Αστροφυσικός του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών