Τρίτη 22 Ιουνίου 2021

Νέαντερταλ στη Σαμαρίνα!



Του Γιώργου Λεκάκη

Έχω πολλάκις πει και γράψει πως ο νομός Γρεβενών είναι ο ωραιότερος νομός της Ελλάδος. Μα, να που προκύπτει και ένας από τους σημαντικότερους για την παλαιο-ιστορία μας…

Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε πως ο αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα, ο ευρισκόμενος στο μεγαλύτερο υψόμετρο, ήταν στο Καστρί Γρεβενών (αρχαία χώρα των Τυμφαίων) σε ύψος 1.100-1.200 μ. Νεώτερες έρευνες έδειξαν αρχαιολογικούς χώρους και σε υψόμετρο 2.000 μ., γύρω από την Σαμαρίνα (επίσης των Γρεβενών), κώμη η οποία ούτως ή άλλως κρατά τα σκήπτρα της ευρισκομένης στο μεγαλύτερο υψόμετρο εν Ελλάδι (περίπου 1.550 μ.)!!!

Διαβάζουμε στην μεταπτυχιακή εργασία της Δέσποινας Παύλου Πουλατσόγλου «Η λιθοτεχνία του τέλους του Πλειστόκαινου στον βορειοελλαδικό χώρο»:

«Η έρευνα στη ΒΔ. Πίνδο βασίζεται σε δύο βασικούς άξονες, τη μελέτη του αρχαιολογικού υλικού και την παλαιοπεριβαλλοντική μελέτη. Αρχικά, γίνεται αναφορά στην εικόνα της Παλαιολιθικής Εποχής στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα με υποκεφάλαιο για την έρευνα και τις σημαντικότερες θέσεις της περιοχής και ιδιαίτερη αναφορά στην παρουσία της Μέσης Παλαιολιθικής στον ελλαδικό χώρο.

Στην συνέχεια, αναφερόμενοι στην περιοχή της ΒΔ. Πίνδου, επισημαίνεται η γεωμορφολογική περιγραφή της, αλλά και η ιστορία και η προβληματική της έρευνας σε αυτήν. Έπειτα, αναπτύσσονται τα χαρακτηριστικά της έρευνας στην «θέση» Σαμαρίνα 8, από όπου προέρχεται το αρχαιολογικό υλικό που μελετάται, με την περιγραφή της θέσης αναφορικά με το τοπίο, το παλαιοπεριβάλλον και την αρχαιολογική διερεύνηση της. Αναπτύσσεται η μεθοδολογία της μελέτης και παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά του αρχαιολογικού υλικού, ενώ τέλος, υπάρχει μια συζήτηση για όλα τα παραπάνω και αναπτύσσονται τα συμπεράσματα της έρευνας».

Και στην εισαγωγή: Γύρω από τον οικισμό της Σαμαρίνας (σε υψόμετρο έως και 2.000 μ!), αλλά και κατά μήκος της νότιας πλευράς του Σαμαρινιώτικου ποταμού, σε υψόμετρο 1.500 μ., ομάδες Νεάντερταλ εκμεταλλεύονταν τις περιοχές, πριν από 70.000 χρόνια…

ΠΗΓΗ: Δέσποινας Παύλου Πουλατσόγλου «Η λιθοτεχνία του τέλους του Πλειστόκαινου στον βορειοελλαδικό χώρο», μεταπτυχιακό Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, 2019. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 7.5.2020.


*Ο άνθρωπος του Νεάντερταλ (Homo neanderthalensis), ή απλά Νεάντερταλ, είναι είδος ανθρωπίδη (είδος του Homo Sapiens το οποίο πιθανολογείται ότι γενετικά επιβίωσε στον Σύγχρονο Άνθρωπο [1]) το οποίο εμφανίστηκε 200.000-250.000 χρόνια πριν και εξέλειψε ολοκληρωτικά πριν 41.000-39.000 χρόνια. Η ονομασία του προέρχεται από την κοιλάδα Νεάντερταλ της Γερμανίας, όπου το 1856 ανακαλύφθηκαν από εργάτες απολιθωμένα οστά τα οποία αποδόθηκαν στο συγκεκριμένο είδος. (Wikepedia)