Τα σοκαριστικά συμπεράσματα στην έκθεση της αρμόδιας Ανεξάρτητης Αρχής του υπουργείου Παιδείας για το «ναυάγιο» της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, έρχεται να επιβεβαιώσει σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην Εκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το 2019 η Κομισιόν κρούει ουσιαστικά τον κώδωνα του κινδύνου για την παραγωγή λειτουργικά αναλφάβητων 15χρονων μαθητών που δεν διαθέτουν βασικές δεξιότητες σε γραφή και ανάγνωση, στα μαθηματικά και τις θετικές επιστήμες.
Ειδικότερα, όπως μεταξύ άλλων σημειώνεται στην έκθεση της Επιτροπής:
Αντίστοιχη προειδοποίηση είχε εκπέμψει η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) στην ετήσια έκθεση της για το 2019, βασιζόμενη στα στοιχεία από τις εξόχως απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Λυκείου στα γενικά και στα επαγγελματικά λύκεια της χώρας (δείτε αναλυτικά πιο κάτω).
«Λειτουργικά αναλφάβητο είναι κάθε άτομο που είναι ανίκανο να ασκήσει όλες τις δραστηριότητες για τις οποίες είναι απαραίτητος ο αλφαβητισμός, ώστε να λειτουργεί καλύτερα η ομάδα του και η κοινότητά του και να μπορεί επίσης, ο ίδιος, να διαβάζει, να γράφει και να μετράει, για την προσωπική του ανάπτυξη και για την ανάπτυξη της κοινότητάς του».
Αυτή είναι η εννοιολογική περιγραφή που δόθηκε στον όρο λετουργικά αναλφάβητος από τη γενική συνέλευση της UNESCO. Ο ορισμός από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ως εξής: «Λειτουργικά αναλφάβητο είναι το άτομο που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ικανοποιητικά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική για να ενταχθεί ως άτομο στην κοινωνία, απολαμβάνοντας πλήρως τα δικαιώματά του». Συμφωνα με την Κομισιόν, το ποσοστό των εν λόγω μαθητών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 32% όταν ο μέσος όρος στις χώρες της ΕΕ βρίσκεται στηνπεριοχή του 20%.
το 35,8% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στα Μαθηματικά ενώ στην έκθεση του 2009 το ποσοστό ήταν 30,4% με τον μέσο όρο της ΕΕ να είναι στο 22,2%
το 32,7% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στις φυσικές επιστήμες ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 20,6% με το ελληνικό ποσοστό να έχει αυξηθεί από το 25,3% του 2009
χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση καταγράφεται στο 27,3% των Ελλήνων μαθητών όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 19,7% και το αντίστοιχο ελληνικό ποσοστό του 2009 ήταν 21,3%
καλύτερη σε σχέση με την κατάσταση στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι η εικόνα της Ελλάδα όσον αφορά την πρόωρη εγκατάλειψη των σπουδών από φοιτητές ηλικίας 18-24 ετών με ποσοστό 4,7% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 10,6%
Η Εκθεση της ΑΔΙΠΠΔΕ
Στην έκθεσή της για το 2019, που υπογράφεται από τον πρόεδρο της, ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ηλία Ματσαγγούρα, η Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) παρουσίασε αναλυτικά τις απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Λυκείου στα γενικά και στα επαγγελματικά λύκεια.
Ενδεικτικά, στη Νεοελληνική Γλώσσα το 7,1% των μαθητών γενικού λυκείου έχει βαθμολογηθεί κάτω από τη βάση κατά το σχολικό έτος 2017-2018.
Πολύ χειρότερη είναι η κατάσταση στη Φυσική, όπου ο ένας στους δύο (48,4%) βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση.
Ϊδια εικόνα και στα Μαθηματικά, όπου το 38,9% πήρε κάτω από τη βάση στην Αλγεβρα και το 44,2% στη Γεωμετρία.
Δραματική είναι η κατάσταση με τις επιδόσεις των μαθητών στη Β’ Τάξη των επαγγελματικών λυκείων. Ενας στους πέντε (20,4%) πήρε κάτω από τη βάση στη Νεοελληνική Γλώσσα και πάνω από τους μισούς στα Μαθηματικά (το 52,7% στην Αλγεβρα και το 51,3% στη Γεωμετρία). Λίγο καλύτερη είναι η εικόνα των στοιχείων σε Φυσική και Χημεία, με τα αντίστοιχα ποσοστά πάντως να παραμένουν υψηλά (41% και 40,8) Οι μαθητές αυτοί έχουν αυξημένη πιθανότητα να είναι λειτουργικά αναλφάβητοι, προειδοποιεί η Ανεξάρτητη Αρχή, ενώ όπως επισημαίνει, «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο, σε σύγκριση με το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου, αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο».
